مولانا دکتر عطاء الرحمان، عضو ارشد حزب جماعت اسلامی پاکستان در پانزدهمین وبینار از سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی، با طرح این سؤال که چگونه می شود از طریق جنگ منصفانه و صلح، موضوعات مهمی همچون اتحاد امت، گسترش صلح و اجتناب از مناقشات و تفرقه ها را در دنیا محقق ساخت؟ گفت: امتی که اتحاد ندارد یعنی تقوا هم ندارد.
وی در ادامه با اشاره به آیاتی از قرآن کریم در مورد تقوا و وحدت و همبستگی اظهار داشت: به گفته قرآن، اگر می خواهید در مسیر تقوا و پرهیزگاری قرار بگیرید و اگر وحدانیت خداوند را پذیرفته اید، باید امتی متحد و واحد باشید، نه به این خاطر که ما با مسئله فلسطین یا کشمیر روبه رو هستیم و یا دشمن بر فلان جا تسلط دارد و نه به این دلیل که ما با تحریم های اقتصادی گسترده روبه رو هستیم و دشمن بر علیه ما بسیار پیشروی کرده است، بلکه به این دلیل که اتحاد امت اسلام اقتضای دین، تقوا، ایمان و عبادت های ما و اعتقاد و ایمان به خداوند، پایه و اساس اتحاد امت است، اما ایمان به تنهایی کافی نیست، باید تقوا نیز داشت.
عطاء الرحمان افزود: در آیه «واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا» تعلیم داده می شود که تقوا چیست؟ چه چیزهایی لازمه آن است و از چه چیزهایی باید دوری جست؟ سومین نکته در باب تقوا عبارت «جمیعا» در این آیه است؛ اگر شما در منزلتان تقوا پیشه می کنید، فضیلت به شمار نمی آید، بلکه باید سطح کشور و در سطح امت تقوا اختیار کرد؛ «جمیعا» اشاره به نظام سیاسی، نظام اجتماعی، نظام اقتصادی، نظام دفاعی، امور خارجه، تمامی سازمان های مشاوره ای، حقوق اقلیت ها و ... است و اگر تمام این نظام ها بر اساس تقوا و ملزومات آن پایه ریزی نشوند، آن جامعه، جامعه ای متقی نخواهد بود.
وی گفت: در مورد عبارت «ولاتفرقوا» باید گفت، این تفرقه است که آتش جنگ ها را بر می افروزد. تفرقه می تواند در زبان، نژاد، رنگ، جغرافیا و در مسلک ها نمود پیدا کند. روشی که انسان ها برای پیشی گرفتن برگزیده اند، بر روی زمین تباهی به بار آورده است. در این عبارت «و لا تفرقوا» به طور واضح به تفرقه خاصی اشاره نشده است؛ بلکه همه انواع تفرقه نفی شده اند.
عضو ارشد حزب جماعت اسلامی پاکستان با اشاره به آیه «وَاذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ» گفت: در این آیه به عدوان، مناقشات و دشمنی ها اشاره شده است. کسانی هستند که رسالت تقوا را بر نمی گزینند و به پایه و اساس آن رسالت تمسک نمی جویند، پر واضح است که دلیل این کار، دشمنی است که میان آنها وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: قرآن می گوید، برای گسترش صلح و پایان جنگ و خونریزی لازم است که « وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ»باید در میان شما مسلمانان، گروهی باشد که خلق را به خیر و صلاح ، دوستی و عشق ورزی و رستگاری دنیا و آخرت دعوت کند.
عضو ارشد حزب جماعت اسلامی پاکستان اظهار کرد: اگر ناامنی در منطقه ای گسترش پیدا کند، مردم اموال خود را برداشته و به منطقه ای دیگر کوچ خواهند کرد. بیکاری در آن منظقه افزایش پیدا خواهد کرد. مشکلات اقتصادی و فقر به وجود خواهد آمد و نتایج ترسناکی در پی خواهد داشت، لذا خداوند بیان کرده است که باید در میان شما گروهی باشد که دیگران را به سوی خیر و نیکی فرا بخواند. « وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ» یعنی امر به نیکوکاری بکنند. منظور از این معروف و نیکوکاری، همان ۵ مصادیق مقاصد الشریعه یعنی حفظ جان، حفظ مال، حفظ آبرو، حفظ عقیده و حفظ عقل است.
وی افزود: در قرآن به جنگ منصفانه اشاره شده است؛ « أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا» یعنی به مسلمانانی که مورد ظلم قرار گرفته‌اند، رخصت (جنگ با دشمنان) داده شده است؛ اگر شما اسلحه به دست نگیرید وعلیه ظلم به پا نخیزید، ظلم چگونه پایان خواهد یافت؟ « وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ» و همانا خدا بر یاری آنها قادر است. « الَّذِينَ اخَرَجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ» کسانی که بی دلیل و به ناحق از خانه ها و دیارشان بیرون رانده شدند.
عضو ارشد حزب جماعت اسلامی پاکستان اظهار کرد:در قرآن نیز به این موضوع اشاره شده است که جنگ برای استقرار صلح ضروری است.« وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ» یعنی اگر خداوند شر مفسدین را از طریق جنگ ها از روی زمین دفع نمی کرد، اینها برای حصول اهدافشان کلیساها، معابد، کنشت ها و مساجد را ویران می ساختند. سپس می فرماید: « وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا » یعنی مانند کسانی نباشید که دچار تفرقه و اختلاف شدند. در جای دیگر می فرماید «اختلاف فی امتی رحمه» اختلاف در میان امت من موجب رحمت است.
وی ادامه داد: اگر انسان برای صلح نجنگد و برای حفظ حقوق بشر به صورت منصفانه تلاش نکند، این موضوع خورشید و گردش ستارگان را تحت تأثیر قرار خواهد داد، حتی جنگل ها و حیوانات نیز از نتایج آن بی نصیب نخواهند ماند. هدف از همه این ها، پابرجا ماندن نظام زمین و آسمان است، برای اینکه این نظام بر پایه حق اداره شود، این تعلیمات برای ما نازل شده است.
عطاء الرحمان تصریح کرد: پس آنکه ظالمان عصر خویش را نمی شناسد، در واقع از هدف خلق کائنات بی خبر است. اگر او سفیر محبت و عشق ورزی نیست و اگر نمی تواند در دنیا نقشی ایفا کند، پس چه فایده ای دارد؛ لذا جنگ منصفانه، صلح، گسترش محبت و اخوت و اجتناب از مناقشات و اختلافات، موضوعاتی هستند که در آیات قرآن به آنها سفارش شده است.
