عضو هیئت امنای انجمن علمای مسلمان در رابطه با آزادی فکری و دینی و پذیرش اجتهاد مذهبی اظهار داشت که خداوند، انسان‌ها را از ملت‌ها و قبایل مختلف آفرید که این اختلافات به تکامل منجر می‌شود.
به گزارش ستاد خبری سی و هفتمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، «شيخ مصطفى ملص»، عضو هیئت امنای انجمن علمای مسلمان، در وبینار سی و هفتمین کنفرانس وحدت که از سوی مجمع جهانی تقریب برگزار می‌شود، گفت که گفتمان خداوند متعال از طریق انبیا و کتب آسمانی با بشریت، گفتمان تبیین است.
وی افزود: «پیامبران الهی تنها در کسوت مبلغ، تبیین‌گر و اقناع‌کننده و نه در مقام تحمیل عقاید به مردم و وادار کردن آن‌ها به انجام فرایض الهی قرار گرفته‌اند. مأموریت پیامبران، ارشاد و هدایت مردم بوده و در این میان مردم آزاد هستند تا دعوت پیامبران را بپذیرند و یا آن را رد کنند. اما باید مسئولیت نتایج، تبعات و پیامدهای انتخاب خود را برعهده گیرند.»
وی خاطرنشان کرد: «مخالفت کفار با پیامبران و دعوتشان تنها یک مخالفت نظری نبود، چراکه آن‌ها در عمل نیز با انجام اعمال و اقدامات زشت و ناپسند، این مخالفت را ابراز می‌داشتند.»
عضو هیئت امنای انجمن علمای مسلمان اشاره کرد که در آیات قرآن کریم اوامر الهی وجود دارند که دال بر لزوم اجتناب از تعدی و تعرض به دیگران است و گفت: «در اسلام آمده است که اگر مؤمنان مورد تعدی و تعرض قرار گیرند، حق دارند به دفاع از خود بپردازند و از جامعه مؤمن حفاظت و حراست به عمل آورند.»
وی ادامه داد: «خداوند عزوجل تبیین کرده که اختلاف، یک سنت الهی در خلقت است. خداوند، انسان‌ها را از ملت‌ها و قبایل مختلف آفرید، اما باید گفت که مشترکات زیادی میان آن‌ها [انسان‌ها] وجود دارد. اختلافات در یک جامعه واحد و یا در جوامع مختلف، متعدد هستند؛ اما باید دانست که همین اختلافات و همین تنوع در نهایت به تکامل منجر می‌شود.»
ملص افزود که تجارب ملت‌ها و جوامع گوناگون با یکدیگر متفاوت است و گفت: «تجربه اسلامی بر لزوم آزادی تفکر و اجتهاد تأکید دارد. همین مسئله باعث شده است تا میراث دین اسلام، غنی‌ترین، وسیع‌ترین و عظیم‌ترین میراث دینی باشد. ستون اصلی این میراث بزرگ، متن قرآن کریم است.»
وی ادامه داد که علمای اسلامی از مکتب‌های فکری، عقیدتی و فقهی مختلف بوده و مکتب‌های دینی تا زمانی که انسان‌ها را به یک فهم و درک قابل قبول از متن ثابت قرآن کریم برسانند، رسمیت دارند.
وی تصریح کرد: «زمانی که می‌گوییم در میراث اسلامی صدها مذهب فکری و فقهی وجود داشته است، این بدان معناست که مذاهب اسلامی تنها در همان 8 مذهبی که اسلام تا به امروز به خود دیده است، خلاصه نمی‌گردد. این صدها مذهب به دلایل مختلف، قدیمی شده‌اند. هرچند که این مذاهب در میان مردم رواج ندارند اما در کتاب‌های مختلف از آن‌ها سخن گفته شده است.»
شيخ مصطفى ملص در پایان خاطرنشان کرد: «همه نسل‌ها باید در خصوص دین، تفکر و تدبر کنند و تلاش خود را به کار بندند تا میان دین و شرایط حال حاضر خود هماهنگی و سازگاری ایجاد کنند. افراد نباید بدون تحقیق و جست‌وجو درباره صحت گرایشات دینی و میزان سازگاری آن با شرایط حال‌حاضرشان، این گرایشات را بپذیرند.»
