به گزارش ستاد خبری سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، دکتر شیوا یوسفی، فعال فرهنگی پاوه در سخنانی در وبینار چهارم سی و ششمین کنفرانس وحدت، احترام متقابل بین مذاهب اسلامی و رعایت احترام و پرهیز از تفرقه را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: مجمع جهانی تقریب در دوران معاصر با تلاش علمای اسلام با هدف احترام متقابل بین مذاهب اسلامی و رفع اختلاف میان پیروان مذاهب اسلامی به ویژه شیعیان و اهل سنت قدم های مؤثری برداشته و به منظور ارتقای سطح آشنایی و آگاهی و تعمیق تفاهم بین پیروان مذاهب اسلامی و تقویت احترام متقابل و تحکیم رشته های اخوت، خارج از مفهوم شعاری به صورت عملی پا به عرصه گذاشته است. تاکنون در سایه این وحدت همگی در آرامش در کنار هم زندگی می کنند. شاید به اعتقاد بسیاری از افراد جامعه بحث در مسائل شیعه و سنی و احترام متقابل موضوعی کلیشه ای به نظر آید اما این موضوع از مسائل مهم روز بوده و عدم توجه به آن عواقب ناگواری در پی خواهد داشت. بنابراین پرداختن به موضوع مذاهب اسلامی به جهت رفع جنگ های داخلی از اهم موضوعات روز خواهد بود.
وی با بیان این که اتحاد و همبستگی از فریضه های اسلامی است و هدف دعوت کنندگان اتحاد، الفت، اجتماع قلوب و منسجم نمودن صف ها خواهد بود، ادامه داد: اسلام تنها دینی است که به اخوت دعوت می کند و آیات متعددی در زمینه اتحاد در قرآن وجود دارد. از جمله آیه «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا » که همان شعار مجمع جهانی نیز می باشد. حال سوال این است چرا بر احترام متقابل بین ادیان و وحدت و پرهیز از مشاجره تاکید شده است ؟ اتحاد سبب تقویت ضعفا و مضاعف کردن قدرت قدرتمندان می شود. حدیث شریفه می فرماید: «المومن للمؤمنين کالبنیاد یشد بعضه بعض ». مومن نسبت به مومن مثل ساختمانی است که بعضی از خشت های آن خشت های دیگر را محکم می کند. نکته قابل توجه این است که اختلاف در فروع ضروری و رحمت است و دلیل وسعت شریعت اسلام است و اگر کسانی بخواهند در احکام، معاملات، عبادات و ... مردم راحول یک مذهب واحد جمع نمایند، باید بدانند کاری عبث است و جز ازدیاد اختلاف و در نتیجه حرمت شکنی، ثمره ای دیگر نخواهد داشت.
او با اشاره به اینکه با نگاهی به طبیعت و سرشت انسان می توان دریافت که خداوند انسان را در صورت های مختلف، شخصیت مستقل و فکر ممیز و سرشت منحصر به فرد آفریده است، افزود: خود اختلاف، رحمت است؛ چون سبب وسعت شریعت اسلام است، هر چند نباید از حدود خداوند تعدی کرد. قرآن می فرماید: «وَ لَوْ شاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النّاسَ أُمَّةً واحِدَةً وَ لایَزالُونَ مُخْتَلِفینَ/ إِلاّ مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ وَ لِذلِکَ خَلَقَهُمْ (آیه ۱۱۸ و۱۱۹ سوره هود ) اگر پروردگار تو می خواست، قطعا همه مردم را امت واحد قرار می داد در حالیکه پیوسته در اختلاف اند. به جز کسانی که خداوند به ایشان رحم کرده است. بی شک خداوند برای همین آنان را آفریده است. اختلاف طبق مشیت و اراده خداوند است، پس لازمه نزدیک و کم کردن شکاف جدایی میان مسلمانان پیروی از میانه روی می باشد، یعنی میانه روی در دین و ترک غلو. حضرت علی (ع ) می فرمایند: « شما را به روش میانه روی وصیت می کنم که هم دنباله روها به آن می رسند و هم غلو کنندگان به سوی آن بر می گردند ، آن همان دعای همیشگی مذاهب اسلامی یعنی إهدنا صراط المستقيم است».
دکتر یوسفی با اشاره به این که در دین باید بر محکمات تکیه کرد نه متشابهات ادامه داد: بیشترین اختلافات در مذاهب اسلامی و حرمت شکنی ها از این مسئله می باشد. متاسفانه بعضی از گروه های اسلامی شیعه و سنی جز مسائل اختلافی به موضوع دیگری اهتمام نمی ورزند و این مجادله، خود مبنای خصومت و عداوت را پایه ریزی خواهد کرد. بحث درباره این مسائل وظیفه عالمان دین و اهل نظر و رای است، وظیفه عوام هم صرف هم و غم خود بر روی مسائل مورد اتفاق به جهت اتحاد و همبستگی است. در حالی که مسئله جهان اسلام اکنون متاسفانه برعکس شده است. از دیگر مسائل، احترام متقابل در مذاهب اسلامی، اغماض و گذشت از یکدیگر در مسائل اختلافی است، همانطور که در مسائل مورد اختلاف، همکاری ضروری است، گذشت و تفاهم واجب تر است و این دو مورد قاعده طلایی اتحاد را تکمیل می کنند.
او با تاکید بر اینکه باید به جای تعصبی که نتیجه آن دشمنی است، گذشت داشته باشیم، اظهار کرد: عامل دیگر که مانع مشاجرات در دین است، احترام به رای مخالف می باشد که تنها مسائل قطعی دین و محکمات هستند که قبول اختلاف نمی کنند و این نمایانگر وحدت فکری و عملی امت اسلامی است. بسیاری از اختلافات در جهان اسلام، درباره احکام شرعی نیست بلکه درباره کیفیت و چگونگی واقعه و اجراست که به آن اختلافات گروهی، بدعت می گویند که خود درجه و مراتبی دارد . با این تفاسیر بر هیچ انسان محقق و متفکری پوشیده نیست که خطرناک ترین وسیله فروپاشی اتحاد و تفاهم، پدیده تکفیر است و هیچ کسی حق تکفیر کسی را که کلمه "لا اله الا الله " را بر زبان آورده است، ندارد . پس پایه های فکری و عملی در نزدیک کردن مذاهب اسلامی از جمله شیعه و سنی که در یک یا چند مسئله با هم اختلاف دارند اما در یک صف واحد در مقابل ابر قدرت های جهانی ایستاده اند، اهمیت ویژه و مخصوص خواهد داشت.
دکتر یوسفی همچنین تعصب و گستاخی علیه مذاهب و پیشوایان را مورد انتقاد قرار داد و اظهار داشت: یکی از مبادی مهم اخلافی در برخورد اسلامی، داشتن حسن ظن و خلع عینک بدبینی از روی چشمان خود نسبت به اعمال مذاهب اسلامی است. در این چارچوب نباید در موضع گیری ها آنها را متهم و گناهکار دانست و خود را تبرئه کرد. از دیگر راهکار های عملی که یکی از راه های تقرب و همبستگی جوامع اسلامی است، پرهیز از جریحه دار کردن عواطف مذاهب اسلامی ، چه شیعه و چه سنی می باشد. راهکار پیشنهادی دیگر بحث کردن به نیکو ترین شیوه و مجادله به روش احسن است که نماد آن همین کنگره و همایش مجمع جهانی تقریب مذاهب است. شیوه ای که خداوند در کتابش امر می فرماید: " ٱدعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلحِكۡمَةِ وَٱلمَوعِظَةِ ٱلحَسَنَةِ وَجَدِلهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحسَنُ " (آیه ۱۲۵ سوره نحل )
وی در پایان با اشاره به اینکه هدف از بیان این موضوعات آن است که مذاهب اسلامی با دید واقع بینانه در مقابل قضایای سرنوشت ساز و برداشتن موانع و مشکلات جوامع اسلامی به صورت صفی واحد بایستند، افزود: تنوع افکار و اختلاف نباید مسلمانان را از دین غافل کند. جوامع اسلامی دارای هدف مشترک هستند و تا وقتی که در این هدف متفق باشند، تفاسیر مختلف و موضوع گیری های مصلحانه به صفوف فولادی امت اسلامی ضرر نخواهد رساند. پس بر جوامع اسلامی لازم است که دست از اختلافات جزئی، نبرد های جانبی و حاشيه ای بردارند و در مقابل دشمنان امت اسلامی که در کمین اسلام نشسته اند، در یک صف با نیرو و روحیه قوی بایستند و از نیرنگ دشمنان درس بگیرند .
