به گزارش ستاد خبری سی و ششمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، مولوي سید عبدالهادی هدایت، رئیس بنیاد دعوت اسلامی علمای افغانستان در سخنانی در وبینار هفتم سی و ششمین کنفرانس وحدت، بازگرداندن مذاهب به وضع طبیعی خود از طریق ترویج گفت وگوی سازنده‌ی اسلامی را حائز اهمیت دانست و گفت: این یک حقیقیت روشن است که در زمان پیامبر اکرم (ص) از آنجایی که احکام و مفاهیم امت به صورت مستقیم از سوی آن حضرت صادر می شد، نیاز چندانی به اجتهاد دیگری وجود نداشت، اگر برخی از صحابه اجتهادی هم داشتند، پبامبر (ص)خود بر آن صحه می گذاشت؛ اختلاف ها در آن زمان خیلی ساده بود. بنابر اعتقادات محققین و دانشمندان، قرن دوم تا نیمه قرن چهارم هجری، جهان اسلام شاهد 138 مذهب و مکتب فقهی بود. به طوری که بسیاری از شهرها برای خود مذهب ویژه داشتند، عده ای از پژوهشگران این رقم را بیشتر از پنجاه مذهب می‌دانند.
رئیس بنیاد دعوت اسلامی علمای افغانستان در ادامه افزود: اول، پیدایش مذاهب نشان دهنده تکامل خرد اسلامی به منظور جبران غیبت پیامبر بزرگوار اسلام (ص)و گسستن رشته های وحی از یک سو و گستردگی نیازها وپیچیدگی جوامع از سوی دیگر بود. چه بسا به دلیل تراکم دانش فکری، باب های گوناگون دانش فقه مطرح شد، بنابر این این امر حالت طبیعی در راستای حرکت تمدنی به شمار می‌رود. دوم، این مذاهب یک ثروت گرانقدر فکری برای تمدن اسلامی است که هرگز نمی‌توان آن را دست کم گرفت. سوم، شکل گیری این مذاهب آنچنان که اشاره گردید، نشان دهنده غنای زندگی اسلامی طبیعی وکاملا قابل انتظار بود، ولی آنچه که این پدیده‌ی طبیعی را به یک پدیده منفی در مسیر تاریخ اسلام تبدیل کرد، همان چیزی است که آن را فرقه گرایی تنگ نظرانه می‌نامیم. روحیه فرقه گرایانه از منطق و قرآن کریم فاصله گرفت وتساهل و تسامح و مدارای اسلامی را به یک سو نهاد و وارد جدال بیهوده گردید. ما در این میان به تعبیر دکتر قرضاوی شاهد دوره های وحشتناک در اجرای شیوه های غیر اسلامی و تکفیری و اتهام به بدعت گذاری بودیم که خود به نزاع‌ها ودرگیرهای خون بار منجر شد.
مولوي سید عبدالهادی هدایت در ادامه تاکید کرد: از این رو است که ما خواهان بازگرداندن مذاهب به وضع طبیعی خود از طریق ترویج گفت وگوی سازنده‌ی اسلامی، همدلی و هم نوایی وجست و جوی ارزش های مشترک در مذاهب اسلامی هستیم. روندی که در دهه های اخیر نام حرکت تقریب بر آن نهاده شده، دارای ریشه هایی در دورترین دوره های اسلامی است؛ زیرا اصالت و پویایی خود را از اصول درخشان شریعت گرفته و ارزش های آن با گسترش و تعمیق مسئولیت امت مسلمان برای ایجاد تمدن بشری یا دست کم مشارکت فعال در آن روشن‌تر گردیده است.
او با بیان اینکه چند مسئله به ما در تحقق تقریب مذاهب اسلامی کمک می‌کند، ادامه داد: ایمان به اصول اعتقادی اسلام اهمیت بسیاری دارد؛ یعنی پایبندی همه جانبه به کتاب خدا و سنت رسول الله (ص) و پایبندی کامل به ضروریات و ارکان اسلام. دیگر آنکه اصل برادری اسلامی خود بخشی از برنامه اصلی در روند تحقق وحدت است. پیامبر اسلام فرموده است: «المؤمن اخ المؤمن» و قرآن کریم به صراحت می فرماید: «انما المؤمنين اخوة». همچنین اصول وحدت اسلامی گویای ویژگی مهمی از شاخص های دین متعالی اسلام است. موارد فوق، اصول و ارزش هایی است که دعوت کنندگان به تقریب باید بدان عمل کنند و پایبند باشند؛ زیرا در شرایط کنونی دشمنان از هر نوع اختلاف کوچک و بزرگ برای بر هم زدن وحدت مسلمین سوءاستفاده نموده و برای ازهم‌پاشی وحدت مسلمین و مذاهب اسلامی از هیچ چیزی دریغ نمی‌ورزند.
مولوي سید عبدالهادی هدایت در ادامه به برخی از دستاوردهای وحدت اسلامی اشاه کرد و افزود: کسب رضای خداوند متعال، شادی روح نبی کریم، امامان و پیشوایان دین و مذاهب اسلامی، یأس دشمنان دین، تبدیل شدن مسلمانان و پیروان مذاهب اسلامی به یک قوت و قدرت بزرگ در برابر دشمنان اسلام، ترویج گفت و گوی سازنده اسلامی، همدلی و هم نوایی وجست و جوی گستره‌های مشترک از مهم ترین نتایج سازنده ایجاد اتحاد و همبستگی در جهان اسلام است. این در حالی است که علمای دین و اندیشمندان در روند تقریب نقشی سازنده دارند. برای رسیدن به این آرمان و هدف مقدس باید از امور مهمی همچون افراط، تفریط، تکفیر، لعنت گفتن، اتهام به بدعت گذاری، افراط و تفریط به عنوان دو رذیلت در دین و تکفیر اجتناب کرد.
رئیس بنیاد دعوت اسلامی علمای افغانستان در نهایت تصریح کرد: بحث و گفت و گو برای تقریب مذاهب اسلامی بیانگر تمدن بشری و منطق صحیح انسانی برای انتقال اندیشه دیگران است. در این زمینه، برخورد احترام‌آمیز در گفت و گو و توجه به آداب آن یک ضرورت است. خداوند متعال دیدگاهی عالی در مسئله عدم توهين و اهانت به طرف مقابل دارد و در قرآن می فرماید: « قُلْ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا أَجْرَمْنا وَ لا نُسْئَلُ عَمَّا تَعْمَلُونَ». شما از آنچه ما مرتکب شده ایم، بازخواست نخواهید شد و ما نیز از آنچه شما انجام می‌دهید، بازخواست نخواهیم شد. ما باید از توهین به مقدسات دیگران خودداری کنیم، این یگانه راهی است که ما را به تقریب مذاهب اسلامی، همدیگرپذیری و فرهنگ تحمل نزدیک و نزدیک‌تر می‌سازد، زیرا توهین به مقدسات دیگران باعث ایجاد فضای عاطفی نامساعد و عدم تعامل مطلوب در گفت و گوها می‌باشد.
