آیت الله محمد عندلیب همدانی، استاد سطوح عالی و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ابتدا ایام ولادت با سعادت نبی مکرم اسلام و فرزند برومندشان امام جعفر صادق(ع)را تبریک گفت و با اشاره به آغاز سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت با شعار "اتحاد اسلامی، صلح و پرهیز از تفرقه و نزاع در جهان اسلام"، بیان نمود: تعامل، شرط اساسی تقریب است؛ تعامل در اضافه شدن به کلمات طبیعتا معنا و مفهوم جدیدی پیدا می‌کند.
وی افزود: تعامل انسانی، دینی، اسلامی، مذهبی، ملی، سیاسی و همه این تعاملات یک بعدی از واژه تعامل را نشان می دهد. در حقیقت ریشه تمام تعاملات را می توان در تعامل علمی در حیطه اسلامی و با نگاهی به علوم انسانی نام برد.
وی ادامه داد: این نوع از تعامل، ویژه تمام دانشمندان جهان اسلام است که در کنفرانس وحدت بسیار مورد توجه می باشد.
عندلیب همدانی عنوان کرد: نکته اول آن است که بپذیریم متفاوت هستیم، بدین معنا که همانطور که جغرافیا و رنگ پوست مان متفاوت است، سلیقه ها نیز متفاوت می باشد و از این رو نباید مخالف خود را تکفیر و به او توهین کنیم. اختلافات فقهی و کلامی، تفسیری و دیگر رشته های علوم را نه تنها طرد نکنیم، بلکه اختلافات علمی را مبارک بدانیم.
وی اظهار داشت: از روح دین، اساس قرآن کریم و سنت، کرامت انسانی و عدالت غافل نباشیم. نباید خود را منحصر به ادله جزئیه کرد، نباید حقوق را که یک علم پیشرفته است، کنار گذاشت و نباید در تعامل فقهی، اخلاق را نادیده گرفت و از امور علوم انسانی دیگر غافل ماند.
عندلیب همدانی اذعان داشت: فقه مقارن امروز با فقه مقارنی که در گذشته ها بحث می شده است، متفاوت است، در اجتماعات فقه اگر به علوم انسانی، اخلاق، عرفان و به ویژه به حقوق نظرنکنیم، تعامل علمی- فقهی صحیحی نخواهیم داشت.
وی در پایان تاکید کرد: باید به این نکته توجه داشت که فقه ما هم تاسیسات و هم امضائیات دارد. در بخش امضائیات معاملات فقه و جزائی و سیاسی نباید از یافته های بشری خود را کنار بزنیم و باید در همان محدوده فقه پویای اسلامی، قرآن و سنت نبوی از عقل، سیره های عقلانیه و داده های بشری بهره کافی و وافی ببریم.
