تکفیر سابقهای بس طولانی به درازنای تاریخ دینی دارد. مخالفان با استفاده از این حربه سعی در حذف رقیب یا رقیبان خود کردهاند. در تاریخ اسلام نیز به طبع تاریخ ادیان ابراهیمی، تکفیر مورد استفاده قرار گرفته و چه بسا بسیاری از دگراندیشان با این حربه به کام مرگ رفتهاند. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای درصدد پاسخگویی به این سؤالات است که مهمترین جریانها و شخصیتهای تکفیری در تشیع کدامند و هم چنین راهکارهای مقابله با این پدیده چیست. نویسندگان بعد از بررسی متون دینی به این دستاورد رسیدند که مهمترین جریانها و شخصیتهای تکفیری و ضد تقریبی در تشیع عبارتند از جریان بیت سید صادق شیرازی، ذاکرین پاکستان، رستگاری جویباری، روضاتی و اسکندری و هم چنین راهکارهای مقابله با تکفیر عبارتند از به رسمیت شناختن دیگران، معرفت نسبت به آموزه-های اسلامی، برائت افراد؛ تعامل مراکز علمی جهان اسلام، تأسیس مراکز علمیِ تقریبی و نقد میراث گذشته.
المؤلفون:
فاطمه فتوحی پناه و مسعود بهرامیان
المستخلص:
الكلمات الرئيسية:
تشیع، تکفیر، زمینههای تکفیر، راهکارهای مقابله با تکفیر